انواع الکترود جوشکاری و کاربرد آنها
به طور عموم و جامع الکترود یا سیم جوش در جوشکاری عبارت است از ماده ای رسانا که از یک طرف به قسمت فلزی و از قسمت دیگر به قسمت غیر فلزی متصل می گردد. کار اصلی این قطعه برقراری ارتباط بین دو شی رسانا و نا رسانا است. اما هدف ما از تولید این مقاله معرفی انواع الکترود است. الکترود طبق دسته بندی های خاصی به چندین نوع تقسیم می شود که در مطلب زیر آن ها را به طور مختصر توضیح داده ایم.
-
الکترود جوشکاری چیست؟
الکترود جوشکاری یا سیم جوش مفتول فلزی یا گرافیتی است که دور تا دور آن به وسیله ی پوششی به نام فلاکس احاطه می شود و جریان برق از ان عبور می کند.
به عبارت دیگر این سیم فلزی که به کمک آن می توان مراحل جوش را انجام داد الکترود نامیده می شود و جنس الکترود به تجهیزاتی که در جوشکاری استفاده می شود بستگی دارد. کاربرد الکترودهای جوشکاری پر کردن فضای خالی بین دو سطح به صورت دائم و مستحکم می باشد.
-
نام گذاری الکترودهای جوشکاری با استاندارد A.W.S
A.W.S مخفف American Welding Society به معنی جامعه جوشکاران آمریکا می باشد اما علت طبقه بندی الکترود های جوشکاری براساس استاندارد این نهاد مستقل این است به عنوان یک استاندارد بین المللی در نظر گرفته شده است و در بسیاری از کشورها از جمله ایران نیز به عنوان استاندارد شناسایی الکترودها در نظر گرفته می شود.
حرف E قبل از یک عدد چهار یا پنج رقمی EXXXXX به معنی الکترود میباشد که در روش جوشکاری با قوس الکتریکی از آن استفاده قرار می شود. چنانچه جوشکاری با روش گازانجام گیرد از کلمه E استفاده نشده و به جای آن از حرف RG استفاده می کنیم.
دو یا سه رقم عدد چهار یا پنج رقمی بعد از حرف E مشخص کننده استحکام کششی جوش است. به عنوان مثال E1ooxx, E60xx که منظور ۶۰k.s.i یا ۶۰۰۰۰P.S.i و ۱۰۰k.s.i یا ۱۰۰,۰۰۰منظور استحکام کششی جوش است که ممکن است بر حسب Welded As یا تنش زدائی شده (Stress Relieved) بیان شده باشد که این امر توسط دستورالعمل سازنده مشخص خواهد شد.
-
نقش روکش الکترود جوشکاری چیست ؟
روکش های الکترود جوشکاری دارای استفاده های متنوعی بوده و کاربرد های مختلفی را در این باره دارا هستند. معمولا نقش این روکش ها به شرح زیر بوده و در موارد مختلف دارای نقش های گوناگونی هستند:
- نقش الکتریکی: در این قسمت الکترود ها نقش ایجاد ثبات و پایداری در قوس را ایفا می کنند. علاوه بر این هدایت الکتریسیته در قوس از نقش های الکتریکی دیگر در الکترود های جوشکاری است.
- نقش فیزیکی: الکترود ها علاوه بر نقش های الکتریکی دارای نقش فیزیکی نیز هستند. انجام عملیاتی نظیر میزان ویسکوزیته ی روپوش، کشش سطحی در روپوش، برقراری ضخامت کافی سرباره و سرعت انجماد بالای سرباره جزو اهداف فیزیکی استفاده از الکترود هاست. این اهداف در جوشکاری و استفاده از الکترود بسیار مهم و تاثیر گذار می باشد.
- نقش متالوژیکی: علاوه بر نقش های گفته شده نقش متالوژیکی نیز از نقش روکش الکترود ها به حساب می آید.اولین نقش در این قسم حفاظت از قوس و مذاب می باشد. از طرفی آلیاژ سازی، افزایش راندمان و نرخ رسوب، اکسیژن زدایی و مواردی نظیر کاهش سرعت سرد شدن در قسمت نقش متالوژکی یک روکش الکترود قرار می گیرد.
-
دسته بندی الکترود ها از نظر ضخامت و جنس مفتول
دسته ای دیگر از الکترود ها وجود دارند که بر اساس موارد دیگر دسته بندی می شوند. اولین دسته از الکترود ها در این قسمت الکترود هایی هستند که بر اساس ضخامت پوششی خود دسته بندی می شوند که شامل انواع الکترود های جوشکاری ضخیم، خیلی ضخیم، متوسط و نازک هستند. دسته ی دوم که الکترود هایی بر اساس جنس مفتول می باشند معمولا شامل الکترود های آلومینیومی، ضد زنگ، نیکلی و کم کربن هستند. در ادامه در مورد دسته بندی الکترود ها بر اساس ساخت سخن می گوییم.